نیشابور
نِیْشابور یا نیشاپور (به پهلوی: نیو شَهپُهْر، به معنی: ساختهٔ نیک شاهپور) مرکز شهرستان نیشابور و یکی از شهرهای مهم خراسان و استان خراسان رضوی در شرق ایران است که در دامنه کوه بینالود قرار گرفتهاست. نیشابور از مهمترین مراکز جمعیتی، فرهنگی، گردشگری، صنعتی و تاریخی شمال شرق ایران به شمار میآید و به عنوان یکی از نمادهای تاریخ و فرهنگ ایران مطرح شدهاست.
آنچه باید بدانید
ویرایشنیشابور از مهمترین مراکز جمعیتی، فرهنگی، گردشگری، صنعتی و تاریخی شمال شرق ایران به شمار میآید و به عنوان یکی از نمادهای تاریخ و فرهنگ ایران مطرح شدهاست. ریوند، نیسایه، ابرشهر، نیسابور، نشابور، شهر فیروزه، اُمُ البلاد خراسان، شهر شادیاخ از نامهای قدیمی و دیگرِ شهر و منطقه نیشابور است. نیشاپور در دورانهای مختلف مثل طاهریان و سلجوقیان به عنوان پایتخت برگزیده شد.
ورود
ویرایشبا هواپیما
ویرایشفرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد ، در فاصله ۱۰۰ کیلومتری، نزدیک ترین فرودگاه به این شهر میباشد.
با قطار
ویرایش- ایستگاه قطار نیشابور در جنوب شهر نیشابور قرار دارد. این ایستگاه یکی از ایستگاههای اصلی در طول راه آهن مشهد- تهران است و متصل کننده این شهر به راهآهن سراسری ایران است.
با ماشین
ویرایش- بزرگراه ۴۴ شرق ایران، که تمام مسیر این جاده به صورت بزرگراه است، از میان شهر نیشابور میگذرد و متصل کنندهٔ این شهر و شهرستان نیشابور به شبکه بزرگراههای ایران است. این بزرگراه شهر نیشابور را از شرق به مشهد و از غرب به سبزوار متصل میکند.
- جاده کاشمر به نیشابور نیز نیشابور را از سمت جنوب به شهر کاشمر و جنوب شرق ایران متصل میکند.
- جاده قوچان به نیشابور نیز نیشابور را از سمت شمال به شهر قوچان و شمال شرق کشور متصل میکند.
- فاصله زمینی تهران تا نیشابور ۷۷۵ کیلومتر و تا مشهد ۱۲۰ کیلومتر میباشد.
با اتوبوس
ویرایشورود به نیشابور از طریق پایانههای زیر امکانپذیر است:
- پایانه مسافربری نیشابور
- پایانه کفکدک
گشتن در نیشابور
ویرایشبا اتوبوس
ویرایشخط اتوبوسرانی نیشابور تمام خیابان های اصلی و شهرک های اطراف برخی خیابان های فرعی و برخی از روستاها را پوشش میدهد.
با تاکسی
ویرایشتاکسیها به صورت خطی و کورسی هستند که با قیمتی بسیار مناسب به گردشگران خدمات می دهند.
با ماشین
ویرایشگشت و گذار در نیشابور با استفاده از ماشینهای شخصی، بهراحتی امکانپذیر میباشد. پارکینگ های متعدد برای پارک و حفاظت از اتومبیل گردشگران در مرکز شهر قرار دارد.
جاذبههای گردشگری
ویرایش- آرامگاه عمر خیام : بنایی است برای یادبود و بزرگداشت خیام، که بر روی مدفن وی قرار دارد. همه ساله مورد بازدید شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی و دوستداران این شاعر، ریاضیدان و ستارهشناس بزرگ قرار میگیرد.آرامگاه کنونی خیام در شهر نیشابور، در باغی که مقبرهٔ امامزاده محروق، در آن واقع است، قرار گرفته.باغ آرامگاه خیام که از باغهای دیدنی در ایران معاصر است و مجموعهای از کتابخانه، موزه و مهمانخانه را داراست. تندیسی از حکیم عمرخیام در محوطه ورودی باغ نصب شده است. مساحت باغ خیام بیست هزار متر مربع و طول بنای یادبود مشبک آن ۱۸ متر است و اطراف آنرا درختان کاج احاطه کردهاند.
- آرامگاه عطار که در فاصله نزدیکی از آرامگاه عمر خیام قرار دارد. بنایی است تاریخی که در دوره تیموری توسط امیر علیشیر نوایی بر روی قبر عطار نیشابوری ساخته شد. در دوره های پهلوی دوم مرمت کامل و دهه ۷۰ نیز مرمت مختصر شد. بنای کنونی آرامگاه دارای هشت ضلع و گنبدی کاشی کاری شده و چهار در ورودی است. در نمای بیرونی آن چهار غرفه کاشی کاری شده تعبیه شده است و در وسط بقعه، قبر عطار و یک ستون هشت ترکی به ارتفاع ۳ متر وجود دارد.
- آرامگاه کمالالملکبنایی است در شهر نیشابور که مدفن کمالالملک است. موقعیت این بنا در نزدیکی آرامگاه عطار نیشابوری میباشد.طراح این بنای یادبود هوشنگ سیحون است و در مراسمی در تاریخ ۱ آوریل۱۹۶۳–۱۲فروردین ۱۳۴۲ خورشیدی با حضور فرح پهلوی رونمایی شد.سازندگان این آرامگاه چند کارگر نیشابوری بودند که در مراسم رونمایی از آنان توسط دولت وقت قدردانی شد.
- آرامگاه حیدر یغما: حیدر یغما, شاعر و کارگر خشتمال نیشابوری, که در شب دوم اسفند سال ۱۳۶۶ درگذشت. در محله شادیاخ نیشابور، خیابان عرفان (نیشابور) به خاک سپرده شد و بنایی بر روی قبر وی ساخته شد. طرح مربع شکل بنای آرامگاه یغما، از شغل شاعر؛ یعنی خشت مالی الهام گرفته شدهاست. این بنا در فاصله میان باغ خیام و باغ عطار، در میان قبرستان عمومی، در خیابان عرفان (نیشابور)، ساخته شدهاست. البته مورد خرابکاری واقع شده است.
- آرامگاه مغربی : مربوط به دوره پهلوی دوم در نیشابور، ۱۰۰ متری حاشیه بلوار جمهوری و راه آهن واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۰۳۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مدفن سعید بن سلام مغربی، صوفه مسلمان سده سوم زاده سیسیل. در منطقه ده شیخ در حومه شهر نیشابور واقع شده و گمان بر این است که نام این منطقه که سابقاً روستا بوده را برگرفته از شهرت سعید بن سلام مغربی به شیخ مغربی دانستهاند.این آرامگاه این شامل چهار حجره در چهار جهت، نمای گنبدخانه چلیپایی شکل و اتاقهای مجاور مربع شکل است. پیشتر این مکان زیارتگاه و خانقاه صوفیان است. داخل بنا با گچکاری سادهای پوشیده شده است و کف آن هم با قالیهایی اهدایی صوفیان مفروش شده است.
زیارتگاهها و اماکن مذهبی
ویرایش- آرامگاه و مسجد محمد محروق: نخستین مقصد زایران شیعه در نیشابور. مربوط به دوره تیموریان و دوره صفویه است و در نیشابور، مجاور آرامگاه خیام واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شمارهٔ ثبت ۳۰۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. این آرامگاه با گنبد کاشی کاری و ایوانهای بلند از ابنیه زیبای قرن دهم هجری بهشمار میرود. کتیبه کاشی معرق ایوان و صندوق منبت و در ورودی آرامگاه از زمان شاه طهماسب اول (قرن دهمهجری) است. سنگی از دوران شاه سلطان حسین صفوی، به تاریخ ۱۱۱۹ ه. ق در این بنا نصب شدهاست. کاشیهای ازاره آن از زمان نادر شاه افشار (سال ۱۱۴۵ ه. ق) باقی ماندهاست. انجمن آثار ملی ضمن تعمیراتاساسی، کاشی کاریهای ایوان و جبهههای مختلف آنرا مرمت کردهاست.
- مسجد چوبی:مسجد چوبی مسجدی است در حومه شهر نیشابور، که درختان بسیاری دارد، کاملاً با چوب ساخته شده است.این مسجد در دهکده چوبین نیشابور قرار دارد و بخشی از مجموعه ی آثار این دهکده به حساب می آید.د، اولین مسجد چوبی مقاوم در برابر زلزله در جهان میباشد. این بنا ۲۰۰ متر مربع وسعت دارد و سقف آن به صورت شیروانی میباشد. دو مناره آن ۱۳ متر از سطح زمین ارتفاع و وزن هر یک تقریباَ ۴ تن میباشد. شکل ظاهری آن به صورت کشتیای وارونه بر زمین است. در ساخت این مسجد که حدود ۲ سال طول کشیده است، ۴۰ تن چوب استفاده شده است.
- مسجد جامع نیشابور : یکی از مساجد قدیمی و مهم خراسان در شهر نیشابور، در خیابان امام خمینی (نیشابور) است.این مسجد یکی از بناهای با ارزش دوره تیموری است که به سال ۸۹۹ قمری/ ۱۴۹۳ (میلادی) توسط پهلوان علی کرخی فرزند بایزید کرخی ساخته شده و اکنون محل برگزاری نماز جمعه نیشابور نیز است.این مسجد چهار ایوانی دارای ۳ مدخل و بدون مناره و گنبد است که در سمت شمال، شرق و غرب مسجد قرار دارند و مسجد را به محلات قدیمی شهر ارتباط می دهند . بر روی دو پایه ایوان ورودی مسجد دو قطعه سنگ دارای کتیبه با تاریخ ۱۰۲۱ هجری قمری نصب شده است . این اثر در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است. مسجد جامع در حال حاضر در مرکز شهر نیشابور و ضلع غربی چهارراه انقلاب در راستای خیابان امام خمینی (نیشابور) واقع شده است.
- قدمگاه :نخستین مقصد زایران شیعه در شهرستان نیشابور. مسجد و زیارتگاهِ قدمگاه در نیشابور، از مسجدهای صفوی است که به دستور اسماعیل صفوی بنا شد، به جای بنای قدیمیتری، ساخته شده است. با توجه به کتیبه کاشی کاری گنبد به نظر میرسد کار تزئینات یا تعمیرات بنا در دوره شاه سلیمان صفوی به پایان رسیده است. بنای قدمگاه به دلیل وجود سنگ سیاهی که روی آن جای پای منسوب به امام رضا دیده میشود، ساخته شده و یک مسجد و زیارتگاه است. مجموعه مذکور در سال ۱۳۵۰ توسط سازمان حفاظت آثار آغاز شده و تا به امروز ادامه دارد و به شماره ۲۳۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
- آرامگاه بی بی شطیطه:شطیطه نیشابوری معروف به بیبی شطیطه زنی بود که در سدهٔ دوم هجری در نیشابور میزیست و بنا به روایتهای مذهبی موسی کاظم، از امامان شیعه هدیهای از او پذیرفت و امروزه برای او آرامگاهی در شهر نیشابور در خراسان به نام آرامگاه بیبی شطیطه وجود دارد.مقبره او در زیر سقف بقعه بیبی شطیطه در شمال غرب نیشابور قرار دارد.
موزهها
ویرایش- موزه کاروانسرای شاه عباسی نیشابور
- موزه حیات وحش نیشابور
- موزه تخصصی خیام
- موزه شهر و مرکز اسناد تاریخی نیشابور
مناطق تاریخی
ویرایش- شَهْ میر، جنوب شهر نیشابور. بنایی به جا مانده از دوران سلجوقی
- آذَر بُرزین مِهر. نام آتشکدهای در نیشابور در دورهٔ هخامنشیان بودهاست. این آتشکده سومین آتشکده از سه آتشکدهٔ اساطیری- تاریخی مهم آیین زردشت است.
- بازار تاریخی نیشابور، خیابان امام خمینی (نیشابور). یکی از بازارهای قدیمی و مهم و از جمله مکانهای دیدنی شهر نیشابور
- مجموغه توریستی سایت باستانی شادیاخ، پنج کیلومتری غرب آرامگاه عطار نیشابوری. شهر قدیمی نیشابور که در زیر زمین مدفون شده است
جاذبههای طبیعی
ویرایششهرها و روستاهای دیزباد، خرو، بار، برفریز، دررود و بوژان و غار و کوه ابراهیم ادهم از جمله مراکز گردشگری طبیعی نیشابور است.
باید انجام داد
ویرایشاگر به پرواز با پاراگلایدر علاقه مند هستید، به سایت پاراگلادینگ نیشابور رفته و این ورزش مهیج را تجربه کنید.
آموزش
ویرایشدانشگاهها و دانشکدهها
ویرایش- دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی نیشابور
- دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور
- دانشگاه نیشابور
- واحدهای دانشگاه پیام نور در نیشابور، شهرها و بخشهای مجاور
- دانشگاه جامع علمی کاربردی- واحد نیشابور
پول
ویرایشواحد پول در این شهر مانند دیگر شهر های ایران ریال است.
خرید کردن
ویرایشفیروزه نیشابور شهرتی عالمگیر دارد. بهترین رهآورد سفر شما به نیشابور، میتواند انگشتریها یا سایر وسایل تزئینی از جنس فیروزه باشد. برای این کار، میتوانید از فروشگاههایی که در نزدیکی آرامگاه خیام قرار دارند، خرید کنید.
ریواس: برداشت این محصول در بهار است. گیاهی پرخاصیت بهترین ریواس ایران و جهان.
شربت ریواس: شربتی که با آب مخلوط شده و سرو می شود. با خاصیت های بی نظیر .
نبات و آبنبات: سوغات نیشابور
خوردن
ویرایشرستوران های نیشابور معمولا در خیابان های مدرس و خیابان منوچهری شمالی است .
بودجه
ویرایشاجناس و خدمات شهری در نیشابور قیمت مناسبی دارد.
قیمت مناسب
ویرایشرستوران های خیابان منوچهری از قیمت مناسبی برخوردارند.
قیمت بالا
ویرایش- رستوران اعیانی، خیابان 15خرداد (دارایی).
- رستوران ملت، ابتدای خیابان مدرس.
- رستوران تشریفات، بلوار گلها، ☎ ۰۵۱۴۲۲۴۷۸۷۸.
نوشیدن
ویرایشکافی شاپ افلاطون در بلاتر از تقاطع ملا صدرا و ۱۵خرداد (دارایی) و کافی شاپ خاطره در خیابان امام خمینی از کیفیت خوبی برخوردارند.
خواب
ویرایشارتباطات
ویرایشسطح امنیت
ویرایششهر نیشابور در مناطق شمالی و مرکزی از امنیت خوبی برخوردار است ولی مناطق جنوبی شهر امنیت قابل قبولی ندارند. این شهر ۳ کلانتری دارد.
خو گرفتن
ویرایشکوههای اطراف شهر منظره زیبایی از شهر به نمایش میگذارند.