قم
قُمْ دومین شهر مذهبی ایران (پس از مشهد) است. این شهر در ۱۲۵ کیلومتری جنوب تهران، پایتخت ایران قرار گرفته‌است. شهر قم مرکز استان قم و نیز مرکز شهرستان قم می‌باشد. این استان در سال ۱۳۷۵ خورشیدی به تصویب هیئت دولت ومجلس شورای اسلامی به استان تبدیل شد و بعد از البرز کوچک‌ترین استان ایران است. طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران شهر قم تعداد ۱٬۲۰۱٬۱۵۸ نفر جمعیت در ۳۵۶٬۹۷۶ خانوار دارد و در رتبه هفتم پر جمعیت ترین شهرهای ایران قرار گرفته است.
آنچه باید بدانید
ویرایشقم یک شهر مرتبط با حوزه علمیه و روحانیون است. هنگام گشت و گذار در خیابانهای قم، تعداد زیادی از روحانیون و طلاب علوم دینی را خواهید دید. همچنین نوع پوشش بانوان در قم، تا حد زیادی با دیگر شهرهای ایران متفاوت است. معمولا خانم‌ها در قم دارای حجاب چادر مشکی اند؛ و البته این نوع پوشش هر چقدر به بخش‌های مرکزی تر شهر نزدیک می‌شوید، پررنگ‌تر است.
امکان دارد مسافران مؤنث مختلف از داخل و خارج کشور با پوشش‌های رنگارنگ و حداقلی به قم سفر کنند. فقط ورود به حرم حضرت معصومه و دیگر اماکن زیارتی الزاما باید با چادر باشد آن هم برای زوار ایرانی. زوار خارجی با همان حجاب مرسوم خودشان و افراد غیر مسلمان با مانتو و روسری می‌توانند از این مکان مقدس دیدن کنند.
شهر قم در میانه کویر قرار گرفته است و هوای آن در تابستان‌ها فوق‌العاده گرم و سوزان است. این شهر در گذشته با مشکل کم آبی مواجه بوده است (آب اصلی شهر شور است) اما هم اکنون به لطف پمپاژ آب از سرشاخه‌های سد دز، این مشکل برطرف گردیده است.
ورود
ویرایشبا هواپیما
ویرایشیک فرودگاه بین‌المللی در حال ساخت است اما در حال حاضر نزدیکترین فرودگاه‌ها به قم فرودگاه عبارتند از:
- فرودگاه بین المللی امام خمینی در ۹۰ کیلومتری شمال قم،
- فرودگاه کاشان و اراک در ۱۰۰ و ۱۳۰ کیلومتری قم،
- فرودگاه بین المللی مهرآباد در ۱۴۰ کیلومتری قم
با قطار
ویرایشایستگاه قطار قم در میدان راه‌آهن قرار دارد و مسافران از طریق راه‌آهن سراسری ایران می‌توانند در ایستگاه قم پیاده شده و با تاکسی و یا پیاده به طرف حرم مطهر حضرت معصومه حرکت کنند. بیشتر هتل‌های لوکس شهر در اطراف حرم قرار دارد. البته ایستگاه قم واقع در خیابان ایستگاه، میدان راه آهن (نزدیک حرم) در مسیر اکثر قطارهای عبوری قرار ندارد و مسافران صرفاً در ایستگاه محمدیه (از جاده قدیم قم - کاشان دسترسی دارد) در حدود ۲۰ کیلومتری شهر قم سوار یا پیاده می‌شوند. حمل و نقل عمومی از ایستگاه راه‌آهن محمدیه به شهر وجود ندارد.
روزانه بیش از ۴ قطار قم به تهران و بالعکس وجود دارد. همچنین قطارهای روزانه به مشهد وجود دارد. مبدا این قطارها ایستگاه راه‌آهن مرکز شهر قم است.
با ماشین
ویرایش- از شمال: میدان ۷۲ تن
- از جنوب: میدان ولیعصر (شهر قائم)
- از باختر: میدان کشاورز
ورود به قم از چند مسیر است:
از تهران: اگر از تهران وارد قم شوید، پس از عبور از عوارضی پایان جاده تهران قم، دو مسیر برای رفتن به مرکز شهر وجود دارد. یکی اینکه وارد میدان هفتاد و دو تن شده و از آنجا به سمت میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی و حرم حضرت معصومه برانید؛ و دیگر اینکه پس از عبور از عوارضی پایان بزرگاه تهران - قم، همچنان به مسیر مستقیم خود ادامه دهید تا به عوارضی ابتدای بزرگراه قم - کاشان برسید. پیش از ورود به عوارضی از طریق خروجی سمت راست، به داخل رودخانه خشک قم هدایت می‌شوید که مستقیماً به حرم حضرت معصومه و در ادامه به دیگر نقاط شهر، دسترسی دارد. پارکینگ اصلی حرم حضرت معصومه نیز در همین رودخانه قرار گرفته است.
از جاده کاشان - قم: اگر از اتوبان کاشان - قم وارد می‌شوید، می‌توانید مسیر خود را از میدان هفتاد و دوتن یا رودخانه خشک ادامه دهید و اگر جاده قدیم کاشان - قم وارد می‌شوید به میدان ولی عصر (شهر قائم) خواهید رسید که می‌توانید از آنجا مسیر خود را به داخل شهر یا بزرگراه امام علی (کمربندی) ادامه دهید.
از جاده دلیجان - سلفچگان و اراک: ابتدا به تقاطع غیرهمسطح خرمشهر (شاه جمال) می‌رسید که می‌توانید مسیر را به داخل شهر یا بزرگراه امام علی (کمربندی) ادامه دهید.
از جاده قدیم اصفهان: جاده قدیم اصفهان مسیری است که از دلیجان به روستای نیزار، امامزاده عبدالله و قم می‌رسد. این جاده از طریق پردیسان و بلوار الغدیر وارد شهر می‌شود.
با اتوبوس
ویرایشپایانه اتوبوس قم، با اندکی فاصله، بیرون از قم واقع شده و اکثر ترددهای بین شهری، ربطی به این پایانه ندارد و اکثرا اتوبوس‌های با کیفیت پایین‌تر به این پایانه رفت و آمد دارند و عمدتا مقاصد مشهد و مهران به وفور وجود دارند و مقاصد شهرهای دیگر کمتر موجودند. معمولا اکثر اتوبوسهایی که مسافران را از شهرهای دیگر به قم می‌آورند، مسافران خود را به جای ترمینال، در نقاط ورودی شهر پیاده می‌کنند. بسته به اینکه از کدام شهر به قم وارد شوید، احتمالا در یکی از مقصدهای زیر باید از اتوبوس پیاده شوید:
- میدان هفتاد و دو تن
- عوارضی انتهای بزرگراه تهران - قم
- عوارضی انتهای بزرگراه کاشان - قم
- تقاطع غیرهمسطح خرمشهر (شاه جمال) معمولا در همه این نقاط، در اکثر ساعات شبانه روز، تاکسی‌هایی که به صورت دربست مسافر می‌زنند، حضور دارند یا با کمی انتظار، آنها را خواهید دید؛ ولی اگر نخواهید از تاکسی‌های دربست استفاده کنید، با کمی آگاهی و مهارت می‌شود از تاکسی‌های دیگر که همراه شما مسافرهای دیگری نیز سوار می‌کنند، استفاده کنید و مبلغ کمتری بپردازید.
گشتن در شهر
ویرایشمحلههای مختلف قم عبارتنداز: محله باجک، محله چهارمردان، محله آذر، زنبیل آباد (صدوقی)، نیروگاه، خاکفرج، امامزاده (شاه) ابراهیم، میثم، بلوار امین، سالاریه، شهرک قدس، دورشهر، جمکران، کلهری، شهر قائم، یزدانشهر و بنیاد
با اتوبوس
ویرایششما می توانید با اتوبوس خط واحد به همه نقاط شهر سفر کنید.
با مترو
ویرایشدر حال ساخت مونوریل و مترو
با تاکسی
ویرایشسرویسهای متعددی در قم در زمینه جا به جایی مسافر فعالیت می‌کنند. برای گردش در شهر قم از تاکسی‌های متنوعی می‌شود استفاده کرد که با توجه به مقصد شما، تعداد نفراتتان و هزینه‌ای که در نظر گرفته‌اید می‌توانید سرویس مناسب خود را انتخاب کنید.
تاکسی‌های خطی: این تاکسی‌ها در خطوط مختلف و پرتردد قم فعالیت می‌کنند و معمولا نرخ‌های پایینی دارند و نرخ آنها بر اساس نفر محاسبه شده و ثابت است. خطوط معروفی مثل حرم - پردیسان یا حرم جمکران دارای تاکسی‌های خطی هستند.
تاکسی‌های گردشی: که معمولا زردرنگ هستند معمولا در حال گردش در خیابانهای شهرند و بسته به مسافری که در مسیر آنها قرار می‌گیرد، مسیر خود را معین می‌کنند. نرخ این تاکسی‌ها به طور قانونی باید از طریق تاکسی متر محاسبه شود که البته این کار انجام نمی‌شود و باید نرخ‌های هر مسیر را یک به یک یاد بگیرید و قانون واحدی برای نرخ همه تاکسی‌ها در سراسر شهر وجود ندارد؛ ولی به هر حال کمترین مبلغی که هر تاکسی در کوتاه ترین مسیرها از شما می‌گیرد، مبلغ ۵۰۰ تومان به ازای هر مسافر است. البته این تاکسی‌ها را می‌توانید به صورت دربست در اختیار بگیرید و اگر با نرخ‌ها آشنایی ندارید، از او بخواهید تاکسی مترش را روشن کند. نرخ تاکسی مترها معمولا کمی بیشتر از نرخ‌های مرسوم بین مردم است ولی در صورتی که با نرخ‌ها آشنا نباشید، دست کم مبلغ خیلی از دور نرخی از شما دریافت نمی‌شود.
تاکسی‌های بی سیم: تلفن 1633
تاکسی های اینترنتی مانند اسنپ و تپسی و ماکسیم
تاکسی تلفنی
سواری‌های شخصی
با ماشین
ویرایشبجز محدوده حرم مطهر حضرت معصومه(س) که به صورت خط ویژه است و مخصوص تردد اتوبوس و تاکسی می‌باشد در خیابانهای دیگر قم می توان با ماشین آزادانه رانندگی کرد.
جاذبه‌های گردشگری
ویرایش
اماکن مذهبی
ویرایش- حرم حضرت معصومه، شهر قم، نزدیک بازار قم. بزرگترین جاذبه مذهبی شهر
- مسجد جمکران (مسجد امام زمان)، قم، محله جمکران. بسیاری از شیعیان شب چهارشنبه از روزهای هفته و شب نیمه شعبان - تولد حضرت مهدی - از روزهای سال را به این مسجد می‌روند و اعمال آن را بجا می‌آورند. اعمال آن دو رکعت نماز تحیت مسجد است و دو رکعت نماز که به نماز امام زمان مشهور است به شیوه‌ای خاص بجای آورده می‌شود.
- مسجد امام حسن عسکری. این مسجد که قدیمی‌ترین مسجد شهر قم است، در ضلع شمالی میدان بزرگ امام خمینی قرار گرفته است. مسجد امام حسن عسگری، در قرن سوم هجری توسط «احمد بن اسحاق قمی» وکیل و نماینده امام حسن عسکری، پیشوای یازدهم شیعه ساخته شده است. چون این مسجد به امر امام حسن عسکری و با پول او و به وسیله نایب او ساخت شده است مورد توجه مراجع تقلید و مردم قم قرار گرفته است.
- مسجد پنجه علی. بنای مسجد پنجه علی در محله ای به همین نام (منشعب از تکیه چهار مردان) واقع شده و به جهت وجود قطعه سنگی که تصویر دستی برآن حک شده، به این نام خوانده شده است.
- مسجد اعظم. مسجد اعظم در جبهه غربی آستانه مقدس حضرت معصومه به سعی و اهتمام آیت الله بروجردی در سال ۱۳۷۴ هجری قمری توسط استاد حسین بن محمد معمار معروف به لرزاده بنا شده است.
- مسجد جامع. در گوشه ای از شهر مقدس قم در لا به لای کوچه های تنگ و باریک جنوب قم که قبلا مرکز این شهر بوده است، از دور گنبد آجری عظیم توجه انسان را به خود جلب می کند که نمایان گر مسجدی با عظمت و قدیمی است.
موزه‌ها
ویرایش- موزه آستانه مقدس حضرت معصومه. موزه حرم معصومه در سال ۱۳۱۴ تاسیس شد، یکی از قدیمی‌ترین موزه‌های کشور به شمار می‌آید. این مجموعه‌ی فرهنگی تاریخی، دارای آثار متعددی از ایران کهن است که از جمله آنها می‌توان به قرآن‌های خطی از قرن دوم هجری، ظروف سفالی مربوط به هزاره‌ی اول و دوم پیش از میلاد مسیح، کاشی‌های زرین فام با طرح‌ها، تصاویر و کتیبه‌هایی مجلل متعلق به قرن ۶ تا ۸ هجری، قالیچه‌های دستباف ابریشمی دوران حکومت پادشاهان صفوی و قاجار و بسیاری دیگر از آثار جالب و حیرت‌انگیز تاریخی، اشاره کرد.
- باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قم. یکی دیگر از اماکن تفریحی و گردشگری کمتر شناخته شده در قم، باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قم می‌باشد که یادآور فرهنگ مقاومت مردم ایران زمین در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس می‌باشد.باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در سال ۱۳۹۹ همزمان با چهلمین سالگرد دفاع مقدس در مساحتی حدود ۳۵ هکتار افتتاح گردید. هدف از ایجاد این مجموعه شناخت نقش مردم در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و معرفی آن به نسل جدید است. این موزه در قم - میدان شیخ مفید - بلوار عماد مغنیه - خروجی قبل از ایستگاه آتش نشانی واقع است.
- موزه تاریخ طبیعی قم. ساخت موزه تاریخ طبیعی استان قم به‌عنوان مکانی برای استفادهٔ علمی، فرهنگی، اجتماعی و پژوهشی در سال ۱۳۷۸ در بوستان شهید بنیادی قم آغاز شد و در شهریور ۱۳۸۱ خورشیدی راه‌اندازی شد. این موزه دارای نمونه‌هایی از پستانداران، پرندگان، حشرات، خزندگان، دوزیستان، سخت پوستان، فسیل بی مهرگان، و سنگ‌ها و کانیها است.
- موزه هنرهای سنتی قم. این موزه در محلهٔ قدیمی «باغ پنبه» واقع شده است و در برگیرندهٔ مجموعه‌ای از آثار هنری اصیل و آداب و رسوم مردم قم و همچنین کارگاه‌های تولیدی و آموزشی صنایع دستی از جمله سفالگری، رودوزی سنتی و معرق کاری است.
- موزه مردم شناسی قم. خانه‌های تاریخی زند و حاج قلی خان دو مکانی هستند که توسط اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری قم به موزه مردم شناسی تبدیل شده‌اند. فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات، نوع پوشش و بینش اجتماعی حاکم بر جامعه قم در اعصار گذشته، مجموعه‌ای از اسباب، اشیا و لوازم زندگی، ابزار کار، لوازم کشاورزی و صنعتی، پوشاک و شیوهٔ چینش اشیا در منازل قدیمی قم از جمله بخش‌هایی است که در موزه مردم شناسی قم به نمایش گذاشته شده‌اند
- باغ پرندگان قم. این باغ دومین باغ وسیع کشور است. مجموعه‌ای به وسعت ۱۲ هکتار محصور در میان کوه‌ها که از این بین ۶ هکتار فنس کشی شده و داخل آن طرح باغ پرندگان اجرا شده است. این فضا که جانمایی آن از سال ۱۳۹۵ شروع شد. توپوگرافی و طراحی ویژه این باغ در دره‌ای به نام «دره باد» به مساحت ۱۲ هکتار به ما اجازه می‌دهد که طبیعتی زیبا را در این نقطه به نظاره بنشینیم. این زیبایی‌ها البته با کاشت گونه‌های طبیعی، ساخت آب‌نما و المان‌های پرندگان صد چندان شده. باغی که طراحی آن می‌تواند برای پرندگانی که به‌صورت طبیعی نیز در این منطقه زندگی می‌کنند جذابیت‌های لازم را داشته تا این مکان را برای زیستگاه دائمی خود انتخاب کنند و حضورشان به جذابیت این باغ بیفزاید.
مناطق تاریخی
ویرایش- خانه تاریخی امام خمینی، این خانه تاریخی در خیابان معلم واقع است.. این خانه در حدود سال ۱۳۳۵ توسط امام خمینی (ره) خریداری شد و تا سال ۱۳۴۲ در آن زندگی کردند. سرانجام در سال ۱۳۷۳ توسط سید احمد خمینی به بیت سید علی خامنه ای واگذار شد. خانه حضرت امام خمینی (ره) در شهر قم، بنایی ۲ اشکوبه و ساده شامل یک طبقه همکف و زیرزمین است. حیاط این بنا در جنوب آن و فضاهای سرپوشیده در شرق و غرب خانه قرار دارد. سطوح داخلی این خانه قدیمی بدون تزئین بوده و گچ اندود شده است. سطوح خارجی نیز از جرزهای آجری ساده و سطوح گچی یکدست و بدون نقش و نگار می‌باشد.
- خانه حاج قلی خان. در مرکز بافت قدیم شهر که به محله چهارمردان معروف است، واقع شده و کوچه دسترسی آن گذر قلعه است.
- خانه زند. خانه زند (حاج علی خان) در کنار محل اداره میراث فرهنگی قم و در مرکز بافت قدیمی شهر که به محله چهارمردان معروف است، واقع شده و کوچه دسترسی به این خانه همان کوچه گذر قلعه است که در گذشته به دروازه قلعه در جنوب باختر شهر منتهی می‌شد.
- خانه شاکری، قسمت جنوبی خیابان آیت الله طالقانی، رو به روی بازار قدیمی ، کوی حاج عسگرخان. خانه شاکری منسوب به دوره قاجاریه است و دربافت قدیمی قم قرار دارد.
- کوه خضر نبی. از جمله مکان‌های زیارتی و سیاحتی استان قم است که طبق اسناد تاریخی و اظهارات باستان‌شناسان قدمتی بالغ بر سه هزار سال دارد. مسجدی که بر قله کوه جای گرفته (این مسجد در سالهای اخیر ساخته شده) ، طبق گفته‌ها محل عبادت خضر نبی بوده است ( آثار معبد قدیمی در گوشه مسجد فعلی قرار دارد که از سنگ های همین کوه ساخته شده و قدمت بسیار زیادی دارد) . برخی نیز این منطقه تاریخی را با نام کوه سفید می‌شناسند. از مهم‌ترین ویژگی‌های این کوه تاریخی می‌توان به اشراف کامل شهر و چشم‌انداز زیبا و حیرت‌انگیز آن اشاره کرد. ناهمواری‌های بسیاری به دلیل وجود سنگ‌های تیز در پیرامون و پیکره‌ی کوه خضر ایجاد شده است که جلوه‌ای جالب به آن می‌دهد. در گذشته بالا رفتن از آن امری مشکل و بسیار خطرناک بود، ولی امروزه با همت و تلاش مسولان استان قم، تغییراتی در آن ایجاد شده است که از آن جمله می‌توان به مسطح کردن سطح قله‌ی کوه، ایجاد امکانات رفاهی برای بازدیدکنندگان و مسیر پله‌مانند اشاره کرد.
- آرامگاه فتحعلی شاه فتحعلی شاه یکی از شاهان دوره قاجار است که پس از آقامحمد خان، شاه ایران شد. وی در زمان حیات خود در قسمت شمالی صحن عتیق مقبره‌ای را تزیین نمود که هم اکنون در همان جا به خاک سپرده شده است. این مقبره در اصل از آثار بیگم صفوی است و قاعده گنبد مقبره، هشت ضلعی نامنظم است. در سال ۱۲۸۰ هجری قمری در دوره ناصرالدین شاه، تزیینات آیینه کاری آن به گچ بری تبدیل شده است. ازاره آن از سنگ مرمر بوده و لوحه مرمر با زمینه طلاکوب که تاریخچه زندگی فتحعلی شاه بر آن نوشته شده، بر روی سپر صفه نصب شده است.
- آرامگاه محمد شاه آرامگاه محمدشاه قاجار در ضلع باختری صحن عتیق، در ورودی مسجد بالاسر واقع شده است. تزیینات داخلی این گنبد مجموعه‌ای از گچ بری و آیینه کاری است. لوح مرمر مرقد از نظر حجاری نفیس می‌باشد.
- آرامگاه مستوفی آرامگاه مستوفی که در ضلع شمال خاوری صحن عتیق قرار گرفته، به پدر یکی از رجال مشهور عهد قاجار (مستوفی الممالک) تعلق دارد. ساخت اصل بنای آرامگاه، به شاه بیگم صفوی منسوب است که در سال ۱۳۴۵ هجری قمری از طرف فتحعلی شاه قاجار تعمیر و ایوان آن نیز تزیین شده است. گچ بری این آرامگاه به صورتی بسیار نفیس انجام گرفته است.
- آرامگاه علی بن بابویه قمی گنبد ابوالحسن علی بن الحسین بن موسی بن بابویه قمی، پدر شیخ صدوق در کنار خاوری قبرستان قدیمی بابلان و هم اکنون در خاور خیابان ارم و در مقابل مقابر الشیوخ (شیخان) واقع شده است. دارای قبه، بقعه، ایوان و صحنی مشتمل بر سه حجره است. برفراز بقعه، گنبدی از آثار صفویه قرار دارد که بیش تر از نیم قرن قبل تجدید بنا شده و با کاشی‌های دوالی فیروزه فامی آراسته شده است. در مواضع مختلف آن با کاشی‌های الوانی به خط بنایی در بالا نام جلاله و در وسط، نام محمد و در پایین نام علی نوشته شده است.
- ایوان مهدعلیا صفوی از آثار مهد علیا همسر یا مادر سلیمان صفوی است که در سال ۱۱۲۹ بنا شده است. این ایوان به دهانه ۱۱ و درازا ۱۲ و ارتفاع ۱۴ متر با جلا و جرزهای آجری و محرابی زیبا آراسته به گچ بری و کتیبه‌ای کمربندی و پوشش رسمی بندی در سه قسمت با ۹ غرفه با چندین درگاه از طرفین به دو شبستان خاوری و باختری مرتبط است. این ایوان زیبا به لحاظ قدمت ومعماری از ارزش‌های جهانگردی برخوردار است.
- مقابر باغ گنبد سبز در انتهای خیابان چهار مردان قم، جنب گلزار شهدا و در بخش خاوری شهر، درون باغی کوچک موسوم به باغ گنبد سبز، سه اثر تاریخی از قرن هشتم هجری به جای مانده است. این منطقه در محل به دروازه کاشان مشهور است و گنبدهای آن نیز به گنبدهای دروازه کاشان معروف می‌باشند. با توجه به کتیبه‌های تاریخی موجود، دو گنبد از این مجموعه محل دفن خاندان فرمانروایان مستقل قم در قرن هشتم هجری قمری است. کتیبه گنبد سوم از بین رفته است وتاریخ و صاحب آن معلوم نیست اما با توجه به مدارک مختلف، این گنبد نیز از نظر تاریخی به همان دوره مربوط می‌شود. مردم قم، این سه بنا را به صورت مجموعه مدفن سعد، سعید و مسعود از بزرگان عرب‌های اشعری و احیاکنندگان قم در دوره اسلامی می‌دانند. بر اساس کتیبه تاریخی موجود، این سه گنبد، مدفن خواجه اصیل الدین، خواجه علی صفی و شخص گمنام دیگری است.
تیمچه قم - تیمچه بزرگ یکی از بناهای تاریخی و زیبای قم به شمار می‌آید که در نزدیکی مجموعه آرامگاهی حضرت معصومه واقع شده است. معماری این بنا در دوره قاجاریه و توسط استاد حسن قمی (هنرمند و معمار مشهورآن دوره) صورت گرفته است. بنای تیمچه بزرگ قم از دو طبقه با پوشش طاق و گنبد تشکیل شده است که طبقه پایینی دارای ۲۰ حجره و طبقه بالایی آن دارای۱۲ غرفه با ارسی‌های زیبا است. زوایای بالای حجره‌ها وپاطاق پوشش چشمه شمالی بنای تیمچه مقرنس گچی دارد. وجه تسمیه این بنا به «بزرگ» به جهت دو تیمچه کوچک‌تر قم بوده که در جریان تعریض خیابان از بین رفته‌اند.
- حمام حاج عسگر خان. بنایی است کهن و ارزشمند که در بافت قدیم شهر قم و در بخش شمالی راسته‌ی بازار قرار دارد. مجموعه‌ای که از دو قسمت حمام و چاله حوض تشکیل شده و با توجه به کتیبه‌ای سنگی که در بخش ورودی حمام وجود دارد، قدمت آن به سال ۱۲۱۶ هجری قمری و اوایل دوران حکومت قاجاریان و مقارن با سلطنت فتحعلی شاه قاجار، بازمی‌گردد.
- منار میدان کهنه. یکی از سه «منار» قدیمی شهر قم است که از آثار تاریخی ارزشمند محسوب می شود که در جهان عنوان سومین منار و در ایران نخستین منار ساخته شده‌ی موجود را کسب کرده است.
تفریح گاه ها و بوستان ها
ویرایش- بوستان جوان. واقع در کمربندی امام علی (غرب)
- بوستان ولیعصر (عج). واقع در بلوار شهید دل آذر - نبش میدان ولیعصر (عج)
- بوستان لاله. واقع در مجاورت میدان ۷۲ تن و بلوار آزادگان
- بوستان غدیر. واقع در بلوار الغدیر (جاده نیزار)
- بوستان علوی. بلوار الغدیر - بعد از دانشگاه قم - قبل از پردیسان
- بوستان هاشمی. واقع در کمربندی امام علی (شرق)
- بوستان مهدی. واقع در کمربندی امام علی (شرق) - جنب پل فرهنگ
- بوستان شهید بنیادی. واقع در خیابان امام موسی صدر
- بوستان نرگس (مخصوص بانوان). واقع در ۴۵ متری صدوق (زنبیل آباد) - انتهای خیابان یاسمن
- بوستان امام رضا (ع). واقع در بلوار امام رضا - بعد از پمپ گاز کوثر
- بوستان فدک. واقع در میدان ۷۲ تن
- بوستان ریحانه. واقع در خیابان امام موسی صدر
- بوستان شقایق. واقع در میدان آزادگان
- بوستان معلم. واقع در خیابان باجک ۳ (۱۹ دی) - نبش کمربندی امام علی - روبروی بوستان المهدی
- پارک آبی آب و تاب. واقع در بلوار الغدیر - جنب بوستان غدیر
- شهربازی رنگین کمان. واقع در بلوار الغدیر
و...
باید انجام داد
ویرایش- بازدید از مکان‌های مذهبی و تاریخی شهر قم
- بام قم (کوه حضر نبی واقع در محله بنیاد، خیابان ایثار)
- تفریحات آبی پارک آبی آب و تاب
- تست کردن غذاهای جدید و ملل
آموزش
ویرایشدر قم مدارس زیادی وجود دارد مانند مجتمع آموزشی و تربیتی هدایت، مدرسۀ توحید، مدرسۀ گیوه چی و... همین طور مدارس تیزهوشان بسیاری وجود دارد که بهترین آن مدرسه شهید قدوسی در زین الدین است.
دانشگاه‌ها
ویرایش- دانشگاه قم
- دانشگاه علوم پزشکی قم
- دانشگاه حضرت معصومه
- دانشگاه صنعتی قم
- پردیس فارابی دانشگاه تهران
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
- دانشگاه پیام نور مرکز قم
- دانشگاه شهاب دانش
- دانشگاه فنی و حرفه‌ای
- دانشگاه مفید
پول
ویرایشریال ایران رایج است. هر ده ریال برابر با یک تومان است که در مبادلات غیررسمی گفته می‌شود.
صرافی‌های قم نیز عمدتا در خیابان ارم قرار دارند.
خرید سوغات
ویرایشسوهان نوعی شیرینی منحصر به فرد شهر قم و سوغاتی قم است.
همچنین تابلو فرش و فرش‌های ابریشم و دست‌بافت قم از شهرت برخوردارند.
صنایع دستی، مینا . خاتم کاری نیز در قم وجود دارد.
خرید کردن
ویرایشمجتمع های تجاری شهر قم عبارت اند از:
- بازار قم، مرکز شهر، نزدیک به حرم حضرت معصومه
- بازار سلام، بلوار عماریاسر
- بازارچه فردوسی، بلوار پلیس، خیابان شهید محلاتی، ابتدای بازار آهنی (کوچه آهنی)
- پاساژ الزهرا (بازار موبایل قم)، بلوار عمار یاسر، تقاطع آذر، نزدیک به بازار قم
- پاساژ قدس، (کتاب و لوازم التحریر) خیابان مرعشی نجفی (ارم)، نزدیک حرم حضرت معصومه
- پاساژ گنجینه، (پوشاک و رایانه) خیابان شهدا (صفاییه)
- پاساژ کویتی‌ها، (پوشاک، ورزشی) ابتدای خیابان انقلاب (چهارمردان)، نزدیک حرم حضرت معصومه
- مجتمع تجاری شهر، بلوار امین
- مجتمع تجاری موسی بن جعفر (ع)، خیابان آیت الله مرعشی (ارم)، سه راه بازار، بین کوچه‌ی ۲ و ۴
- پاساژ تندیس
- مجتمع تجاری سیرنگ،(پوشاک و کافی شاپ) میدان سعیدی
- مجتمع تجاری عصر جدید،سالاریه – میدان میثم
- مجتمع تجاری الغدیر، خیابان آیت‌الله مرعشی نجفی (ارم)، میدان امام خمینی (آستانه)
- مجتمع تجاری زمرد،خیابان شهدا (صفاییه)
- مجتمع تجاری مروارید،خیابان شهدا (صفاییه)
- مجتمع تجاری صفاییه (پوشاک، کیف و کفش و زیورآلات)، خیابان شهدا (صفاییه)
- مجتمع ناشران، (مرکز نشر و کتاب) خیابان حجتیه، تقاطع عمار یاسر
- مجتمع اریکه ملل،منطقه سالاریه، بلوار شهیدان گلستانه، روبروی باغ سالاریه
- مجتمع تجاری حجت،چهارراه بازار، ابتدای خیابان ۱۹ دی
- مجتمع تجاری ملت، خیابان آیت الله مرعشی (ارم)، تقاطع خیابان انقلاب
- مجتمع تجاری میلاد نور، خیابان باجک یک (۱۹ دی)
- مجتمع تجاری صبا، واقع در دور شهر
- مجتمع تجاری عمرانیه (لوازم خانگی)، ابتدای بلوار پیامبر اعظم
- مرکز خرید شهر ما، پردیسان، خیابان ۲۲ بهمن
- مرکز خرید کوثر، بلوار محمد امین
و...
خوردن
ویرایشبرای آگاهی از رستورانها، فست فودها و کافی‌شاپ‌های قم می‌توانید به راهنمای قم فود مراجعه کنید.
در قم رستورانها، فست فودها و کافه‌های بیشماری وجود دارند و می‌توان از این جهت قم را شهر سرشناسی از نظر غذا و تنوع غذایی دانست. و از آنجا که ملیت‌های گوناگونی در قم زندگی می‌کنند، قم مکان مناسبی برای امتجان کردن غذاهای ملل است. غذاهای عربی، سوری، خلیجی، ترکی و هندی در قم طرفدار دارند.
قیمت مناسب
ویرایشیکی از غذاهای خوشمزه که در قم به وفور یافت می‌شود و به خاطر قیمت پایین و سرعت سرو، طرفداران زیادی دارد، فلافل است. تقریبا در اکثر خیابانهای قم ده‌ها فلافل‌فروشی وجود دارد ولی اکثر فلافل‌فروشی‌ها در حوالی مرکز شهر، اطراف حرم حضرت معصومه و خیابانهای صفاییه و چهارمردان واقع شده‌اند.
قیمت بالا
ویرایشرسنورانهای لوکس و پنج ستاره در قم وجود دارند.
نوشیدن
ویرایش- خرید، فروش و مصرف نوشیدنی‌های الکلی در رستورانها و فروشگاه‌های شهرهای ایران بطور قانونی ممنوع می‌باشد و با آن برخورد می‌شود. اما امکان تهیه انواع نوشیدنی‌های غیر الکلی در کافی‌شاپ‌ها و فروشگاه‌های بسیاری که در سطح شهر وجود دارند، فراهم است.
خواب
ویرایشقیمت مناسب
ویرایشطیف گسترده‌ای از مکان‌های اقامتی ارزان قیمت در قم وجود دارد. از هتل‌های دو و یک ستاره، هتل آپارتمان، مهمانپذیر و واحدهای اقامتی. از آنجایی که زائران و گردشگران زیادی به قم سفر می‌کنند، زیرساخت‌های اقامتی در قم نسبتا مناسب ارزیابی می‌شود. عمده اقامتگاه‌های ارزان را می‌توان در اطراف حرم مطهر حضرت معصومه (خیابان امام موسی صدر - کوچه آبشار ـ چهارمردان و...) یافت.
قیمت بالا
ویرایش- هتل پارسیا
- هتل خورشید
- هتل المپیک
- هتل بین المللی قم
- هتل کریمه
- هتل راسپینا
- هتل استقلال
- هتل ملل
هتل‌های تا ۴ ستاره در قم وجود دارند. هتل ۵ ستاره در حال ساخت است.
چادر زدن و خوابیدن در فضای آزاد در داخل شهر ممنوع است. برخی از بوستانهای و فضاهای سبز در ورودیها و خروجی های شهر به این کار اختصاص یافته اند. مانند فضای سبز میدان 72 تن یا بوستان جوان
ارتباطات
ویرایشتلفن
ویرایششمارۀ تلفن‌های قم، هشت رقمی و پیش‌شمارۀ آن ۰۲۵ است.
اینترنت
ویرایشاز آنجا که قم از اولین شهرهای ایران بوده است که اینترنت پرسرعت به آن آمده و گسترش یافته است، از این نظر نسبت به شهرهای هم اندازه دیگر، از وضعیت خوبی برخودار است. شرکتهای مهم ارائه کننده اینترنت پرسرعت (ADSL) باسیم و بیسیم در قم فعال هستند. مثل شاتل، عصرتلگرام، مخابرات، صبا، مبین نت و وایمکس از نظر پوشش اینترنت پرسرعت موبایل نیز وضعیت نسبتا مناسب است. اینترنت 4G همراه اول و ایرانسل در اکثر مناطق شهر پوشش دارد، هرچند ممکن است در بعضی مواقع از سرعت خوبی برخوردار نباشد.
سطح امنیت
ویرایششهر قم امنیت قابل قبولی دارد اما توصیه‌های امنیتی را رعایت کنید و مراقب جیب‌برها و کیف‌قاپ‌ها به خصوص در مکان‌های شلوغ باشید و حدالامکان از قدم زدن در ساعات پایانی شب و مکان‌های خلوت بپرهیزید.
