شمال ایران
بر طبق نظریه برخی از زمین‌شناسان و جغرافی‌دانان، این دریاچه بقایای دریائی عظیم بنام تتیس بوده که پس از خشک شدن، دریاچه‌های متعددی از آن بر جای مانده که یکی از آنها همین دریای مازندران است. در میان اقوام گوناگون که در اطراف این دریا سکونت داشتند. ترک‌ها و خزرها و روس‌ها بیش از دیگران متعرض همسایگان خود بویژه ایرانیان می‌شدند و شواهدی در دست است که روس‌ها متجاوز از هزار سال پیش با کشتی‌های خود به کرانههای جنوبی و جنوب شرقی و غربی ایالات گیلان و مازندران و گرگان و ارّان به دفعات حمله‌ور می‌شدند و همانند دزدان دریائی به قتل و غارت و چپاول اموال مردم بیگناه پرداخته و به سرزمین خود باز می‌گشتند، آنها آرامشی را که قرن‌های متمادی براین دریا حکم‌فرما بود بر هم زده بودند روس‌های افرنجی با لشکرکشی‌های پیاپی خود، سرانجام در سال ۹۶۹ میلادی خزرها را برای همیشه نابود کردند.
باستان‌شناس برجسته معاصر دکتر ورجاوند عقیده داشت نام خزر برای این دریا مناسب نیست. ژرفای دریای Caspian در قسمت‌های جنوبی (کنار ایران) بیشتر است و ژرفای ۹۶۰ تا ژرفای ۱۰۲۵ متری نیز برای ناحیه جنوبی این دریا گزارش شده‌است.
شمال ایران یا به قول مردم سایر نواحی ایران، شمال به سه استان شمالی ایران در حاشیه‌ی دریای خزر اطلاق می‌شود. این منطقه طبیعت متنوعی از جمله ساحل دریا، جلگه، جنگل، کوهپایه، مناطق سردسیر کوهستانی و نواحی نیمه‌خشک را در بر دارد.
مناطق
ویرایش
| استان گیلان با جمعیتی معادل ۲۴۸۰۰۰۰ نفر در ساحل جنوب‌غربی دریای کاسپین قرار دارد. مرکز این استان شهر رشت است که در غرب رودخانه‌ی سفیدرود قرار گرفته است. مردم گیلان به زبان گیلکی صحبت میکنند و در مناطق غربی این استان زبان‌های تالشی و آذری رایج است. باران فراوان و رطوبت بالای هوا از مشخصه اصلی اقلیم گیلان است. بندر انزلی در ساحل دریای کاسپین پرباران‌ترین نقطه‌ی ایران به شمار می‌رود. |
| استان مازندران این استان در کرانههای مرکزی و شرقی دریای کاسپین قرار گرفته است. مرکز استان مازندران شهر ساری است و شهرهای بابل، آمل و قائمشهر از جمله شهرهای پرجمعیت این استان هستند. جمعیت این استان ۳۰۷۴۰۰۰ نفر است و مردم این استان به زبان مازندران صحبت میکنند. استان مازندران دومین استان پربارش در ایران است. هر چند حجم بارش سالیانه در شرق استان نسبت به غرب پایین‌تر می باشد. |
| استان گلستان استان گلستان کمترین نوار ساحلی را به میزان ۹۰ کیلومتر با دریای کاسپین داراست. مرکز این استان شهر گرگان است. جمعیت این استان ۲ میلیون نفر است و اقوام مختلفی از قبیل طبری ها ( مازنی و کتول)، ترکمن ها و سیستانی ها و... در این استان زندگی میکنند. استان گلستان علاوه بر وجود دریا و جنگل دارای بیشترین مناطق با اقلیم نیمه خشک را در شمال ایران داراست که در شمال و شرق این استان واقع شده است. |
شهرها
ویرایشسایر مقاصد
ویرایشگفتگو
ویرایشواردشدن
ویرایشبا هواپیما
ویرایششمال ایران از طریق چندین فرودگاه به مسیرهای هوایی داخلی و بین‌المللی متصل است.
- فرودگاه بین‌المللی سردارجنگل رشت (کد یاتا: RAS)، نشانی: رشت، بلوار ولیعصر، فرودگاه بین‌المللی سردار جنگل، کد پستی ۴۱۶۳۹-۳۵۳۶۵، ☎ +۹۸ ۱۳ ۳۳۷۲۷۱۷۶-۴، پست الکترونیکی: rst@airport.ir. تنها فرودگاه استان گیلان است که در سال ۱۳۴۷ تاسیس شد و در هفت کیلومتری جادهی رشت به بندر انزلی و در ۱۵ کیلومتری منطقه‌ی آزاد بندر انزلی واقع شده است. این فرودگاه دارای پروازهای روزانه به تهران است. مشهد، کیش، عسلویه، اصفهان، شیراز، بندرعباس و اهواز از دیگر مسیرهای پروازی این فرودگاه هستند. همچنین یک پرواز هفتگی رفت و برگشت به استانبول توسط هواپیمایی اطلس گلوبال از این فرودگاه انجام می‌گیرد.
- فرودگاه رامسر (کد یاتا: RZR)، نشانی: رامسر، بلوار دانش آموزان نام آور، فرودگاه رامسر، ☎ +۹۸ ۱۱ ۵۵۲۲۶۳۷۷. فرودگاه رامسر در غربی ترین شهرستان استان مازندران، رامسر واقع شده است. در حال حاضر فرودگاه برای پروازهای خصوصی و ورزش در کنار سواحل دریای کاسپین کایت موتوردار و .. استفاده می‌شود. روزانه یک پرواز مسافربری با ظرفیت حدود ۶۰–۷۰نفر (بجز روزهای شنبه) به صورت رفت و برگشت از رامسر به تهران انجام می‌شود. در روزهای دوشنبه و جمعه پرواز رامسر - مشهد - رامسر برقراراست. فرودگاه استاندارد درحال ساخت و احداث است با باند بتنی مسلح نشست برخاست به طول ۲٫۷ کیلومتر.
- فرودگاه نوشهر (کد یاتا: NSH)، نشانی: نوشهر، بلوار شهید کریمی، خیابان فرودگاه، ☎ +۹۸ ۱۱ ۵۲۳۳ ۳۱۱۳. فرودگاه نوشهر فرودگاهی در ایران و قدیمی ترین فرودگاه شمال کشور که در ناحیه شمال غرب شهر نوشهر قرار داشته و فاصله آن تا بندر نوشهر حدود ۴ کیلومتر می باشد. فرودگاه نوشهر در سال ۱۳۳۲ ابتدا به شکل یک باند خاکی شروع به کار کرد. در طی سالهای بعد با توسعه و برنامه‌های ساختمانی به مرور تکمیل شده و در سال ۱۳۶۲ ترمینال جدید در آن افتتاح گردید. مساحت این فرودگاه حدود ۸۵ هکتار است و با باندی به طول دو هزار و ۱۵۰ متر قابلیت پذیرش هواپیماهای متوسط پیکر در شرایط معمول و پهن پیکر را در شرایط خاص داراست. با توجه به فضای موجود شرایط برای افزایش طول باند این فرودگاه مهیا می‌باشد. فرودگاه نوشهر به دلیل حضور متناوب رهبری ایران و مقامات لشگری و کشوری بلند پایه، دارای ابنیه و امکانات خاص تشریفاتی بوده و به همین دلیل فعالیت آن دارای اهمیت بالایی می‌باشد.
در سال ۲۰۱۶ میلادی ۴۷۰ نشست و برخاست هواپیما در این فرودگاه انجام شد و ۳۳٬۸۶۸ نفر مسافر و ۳۳۵٬۲۳۷ کیلوگرم بار از طریق آن جابجا شدند. اخیرا خط پروازی فرودگاه نوشهر به فرودگاه کیش با ناوگان هواپیمایی کیش ایر برقرار شده است.
با اتومبیل و اتوبوس
ویرایشاز استان اردبیل
جادهی شماره‌ی ۱۶ که به دلیل نام روستای مجاور گردنه‌ی آن به جادهی حیران مشهور است شهر اردبیل را به آستارا در استان گیلان متصل می‌کند. بخش‌هایی از این جاده در استان گیلان در مجاورت مرز جمهوری آذربایجان قرار دارد. در مرز استان گیلان و استان اردبیل مسیر این جاده کوهستانی و همراه با گردنه است و هر از گاهی گردنه‌های این جاده در فصل زمستان به دلیل بارش سنگین برف و احتمال ریزش بهمن بسته می‌شوند.
جادهی شماره‌ی ۲۲، شهر خلخال در استان اردبیل را به بخش اسالم شهرستان تالش در استان گیلان متصل می‌کند. این محور که با نام جادهی اسالم-خلخال شناخته می‌شود جاده‌ای به نسبت صعب‌العبور است که از نواحی مرکزی رشته کوه‌های تالش عبور می‌کند. گردنه‌ی الماس با ارتفاع بیش از ۲۹۰۰ متر بالای سطح دریا در این محور قرار دارد و در بسیاری از روزهای زمستان به دلیل برف سنگین و ریزش بهمن بسته است.
از استان زنجان
جادهی فرعی گیلوان، شهر زنجان را به منجیل در استان گیلان متصل می‌کند. بخش‌هایی از این جاده در استان زنجان دارای گردنه‌های فراوان و صعب‌العبور است.
از استان قزوین
جادهی شماره‌ی ۴۹، یا جادهی قزوین-رشت مسیر ارتباطی سابق بین شهرهای قزوین و رشت است. بخش‌های بزرگی از این جاده در استانهای گیلان و قزوین بزرگراه است. این جاده در استان گیلان از منجیل به موازات رودخانه‌ی سفیدرود ادامه پیدا می‌کند. حدفاصل امامزاده‌هاشم تا رشت در این جاده بزرگراه خلیج‌فارس نامیده می‌شود.
از استان تهران
آزادراه شماره‌ی ۱ که از تهران آغاز و به بزرگراه خلیج فارس در مسیر امامزاده هاشم به رشت ختم می‌شود. این آزادراه از قزوین به موازات جادهی شماره‌ی ۴۹ کشیده شده است و در امامزاده‌هاشم در جنوب رشت به این جاده ختم می‌شود. در طی این مسیر، نقاط خروجی زیادی به جادهی شماره‌ی ۴۹ موجودند. عوارض این آزادراه در محدوده‌ی قزوین رشت برای خودروهای سواری ۲۰۰۰۰ ریال است.
آزادراه تهران-شمال، که قرار است تهران را به چالوس و نوشهر متصل کند. هم‌اکنون قطعات ۱ و ۴ این آزادراه در دست بهره‌برداری و قطعات ۲ و ۳ در دست ساخت هستند. این آزادراه از بزرگراه آزادگان در تهران شروع و در ادامه از کن، سولقان، توچال و دو آب شهرستانک گذشته و از آن پس مسیر به موازات جاده قدیم کرج - چالوس امتداد می‌یابد.
جاده چالوس از کرج و استان البرز شروع شده و در نهایت به کمربندی چالوس-نوشهر در مازندران می‌رسد.
با کشتی
ویرایشبا قطار
ویرایشچرخیدن
ویرایششهرهای اصلی استان، از طریق جاده 22 به یکدیگر متصل هستند. این جاده مرز ترکمنستان در سرخس-خراسان رضوی را به مشهد، خراسان شمالی، استان گلستان، سواحل خزر در مازندران، گیلان و در نهایت به خلخال-اردبیل متصل می‌کند.
