شهرستان خرم‌آباد
شهرستان خرم‌آباد در استان لرستان قرار دارد.
آنچه باید بدانید
ویرایششهرستان خرم‌آباد یکی از شهرستان‌های استان لرستان در غرب ایران است که از شمال شرق و شرق به شهرستان‌های بروجرد و دورود، از جنوب شرق به شهرستان الیگودرز، از جنوب به استان خوزستان و از غرب و شمال غرب به شهرستان‌های پلدختر، الشتر و چگنی محدود می‌شود. این شهرستان دارای شهرهای خرم‌آباد (مرکز شهرستان)، بیران‌شهر، زاغه و سپیددشت و بخش‌های مرکزی، بیرانوند، پاپی وزاغه می‌باشد. طبق سرشماری سال ۹۵ جمعیت شهرستان ۵۰۶۴۷۱ نفر گزارش شده است. آب و هوای خرم‌آباد به سه قسمت سرد (مناطق شمالی)، گرم (مناطق جنوبی) و معتدل (مرکز) تقسیم می‌شود.
خرم‌آباد همان‌طور که از نامش مشخص است، یکی از شهرهای خرم و سرسبز ایران با چشم‌اندازهای طبیعی فراوان و با آب و هوایی دلپذیر است. خرم‌آباد، سرزمین آبشارها و چشمه‌های خروشان، دیار قلعه‌های تاریخی و روستاهای جذاب با طبیعتی بکر و سرسبز است. این شهر زیبا در دره‌ای باصفا روی ساحل رودخانه خرم‌آباد واقع شده است.
ورود
ویرایششهرها
ویرایشدیدنیها
ویرایشفضای سبز
ویرایشدریاچه کیو پارک زیبا کنار پارک جنگلی مخمل‌کوه خرم‌آباد دارای ۱۰ پارک درون‌شهری ویک تفرجگاه کوهستانی است که عبارتند از:
- پارک کوهستانی بام لرستان
- پارک شریعتی، خیابان گرین
- پارک کیو، در کنار دریاچه کیو
- پارک زیباکنار، میدان ساکی
- پارک معلم، خیابان ساحلی غربی
- پارک دانشجو، میدان دانشجو
- پارک بهشت، خیابان ساحلی بهشت
- پارک صخره‌ای پل انقلاب
- پارک مطهری سرچشمه
- پارک شهر، ساحلی غربی
- پارک زیتون، قاضی‌آباد
- پارک شقایق، میدان امام حسین
- پارک صخره‌ای، خیابان نواب صفوی
- پارک جنگلی شورآب
مقالهٔ اصلی: پارک جنگلی شورآب
پارک جنگلی شورآب یک پارک طبیعی در جنوب شهر خرم‌آباد است. این پارک طبیعی در کیلومتر ۲۵ جاده خرم‌آباد به پلدختر واقع شده و دارای جاده دسترسی آسفالت، آلاچیق، و دیگر امکانات رفاهی است. پارک جنگلی شورآب به دلیل وجود درختان انبوه بلوط و آب هوای معتدل هر سال در فصل بهار گردشگران بسیاری را خود جذب می‌کند.
- پارک جنگلی مخمل‌کوه
مقالهٔ اصلی: پارک جنگلی مخمل‌کوه
پارک جنگلی مخمل‌کوه یک پارک طبیعی در شمال شهر خرم‌آباد است. مساحت این پارک ۵۰۰ هکتار است، پارک جنگلی مخمل‌کوه در مسیر خرم‌آباد به الشتر و در کیلومتر ۱۵ این جاده واقع شده و دارای جاده دسترسی آسفالت، آلاچیق، و دیگر امکانات رفاهی است.
- پلاک کوبی درختان
درختان در معابر عمومی شهر خرم‌آباد دارای پلاک و کد شناسایی هستند و اطلاعات هر درخت در شهر خرم‌آباد از جمله محل درخت، قطر درخت، فرم درخت، نحوه آبیاری و درگیر بودن یا نبودن آن با شبکه برق توسط شهرداری خرم‌آباد جمع‌آوری و ثبت شده است. هدف از این کار جلوگیری از قطع درختان شهر و حفاظت از فضای سبز شهری است.
آثار تاریخی
ویرایش- فلک‌الافلاک یا دژ شاپوری در شهر خرم‌آباد
سراسرنمای دژ شاپوری
- پل‌شکسته پل شاپوری مربوط به دوره ساسانیان
پل شکسته یا پل شاپوری، یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب می‌شود و در ضلع جنوبی قلعه فلک‌الافلاک در جنوب شهر خرم‌آباد واقع شده است. پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان امروزی با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده‌است. این پل هم‌اکنون ویرانه‌ای بیش نیست. این پل در زمان خود از شاهکارهای معماری به حساب می‌آمده و دارای ۲۸ طاق یا دهانه بوده اما امروز تنها ۶ طاق آن به جای مانده‌است. پل شاپوری در راستای غربی -شرقی با ارتفاع ۱۶ متر ساخته شده است و در دهانه پرطاق موج شکن‌هایی لوزی شکل برای کاهش تخریب سیل تعبیه شده است. حمام گپ مربوط به دوره صفویه
- حمام گپ
حمام گپ(حمام بزرگ)
حمام گپ(در گویش لری به معنای حمام بزرگ) یکی از بناهای تاریخی شهر خرم‌آباد و مربوط به دوره صفویه است که در مجاورت خیابان حافظ این شهر واقع شده است. این اثر تاریخی در هفدهم خرداد ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. در حال حاضر این بنا به بخش خصوصی واگذار شده است و به عنوان یک مجموعه پذیرایی و فرهنگی در شهر خرم‌آباد فعالیت خود را ادامه می‌دهد.
- خانه آخوندابو
منزل آخوند ابو مربوط به اواسط دوره قاجار و متعلق به قاضی محل میرزا محسن قاضی بوده است. این اثر تاریخی در خرم‌آباد، در ضلع غربی قلعه فلک افلاک، خیابان دوازده برجی واقع شده است.
- سنگ نبشته
سنگ نبشته ، کتیبه‌ای است که نوشتاری به خط کوفی بر روی آن حک شده است در قسمت جنوبی شهر خرم‌آباد قرار دارد که مربوط به دودمان سلجوق است. این سنگ به صورت یک مکعب مستطیل تراشیده شده است و در روی آن راجع به سند مالکیت چرای دام‌های موجود در آن زمان، حک شده است. این سنگ‌نبشته به گونه‌ای ساخته شده است که چهار گوشه آن به سوی آثار باستانی پل شکسته، منارهٔ آجری، فلک‌الافلاک و حوض موسی نشانه رفته‌است. این سنگ ریشه در کوه دارد و در چند سال اخیر به علت توسعه بلوار شریعتی خرم‌آباد برش داده و جابجا شده است.
- مناره آجری
مناره آجری
منارهٔ آجری یکی از آثار باستانی شهر خرم‌آباد می‌باشد. این بنا با قدمتی در حدود ۹۰۰ سال در جنوب خرم‌آباد و در کنارهٔ شهر قدیمی شاپورخواست بر روی پایهٔ سنگی برپا شده و حدود ۳۰ متر ارتفاع دارد. قطر سطح تحتانی آن ۵/۵ متر است و با پیمودن ۲۹ پلهٔ دَوَرانی می‌توان به بام مناره رسید. ظاهراً از آن برای هدایت کاروان‌هایی که به سمت شهر باستانی شاپورخواست می‌آمده‌اند استفاده می‌شده است.
- گرداب سنگی
گرداب سنگی ، یکی از آثار تاریخی بر جای مانده از دوره ساسانیان در شهر خرم‌آباد است. گرداب سنگی در مرکز شهر خرم‌آباد و در میان بافت قدیمی شهر در کنار میدان تختی واقع شده است. بنای گرداب سنگی دایره‌ای شکل و به دور چشمه‌ای با استفاده از سنگ و ساروج ساخته تا آب خارج شده از چشمه را سامان‌دهی کرده و سپس از طریق کانال آب چشمه را به نقاط مختلف شهر باستانی شاپورخواست منتقل کند.
- پل صفوی
پل صفوی یا پل آجری که در میان مردم خرم‌آباد به پل گَپ (به معنی پل بزرگ) هم شناخته شده است، یک پل تاریخی متعلق به دوره صفوی - دوره قاجار است که بخش غربی مرکز شهر را به بخش شرقی متصل می‌کند. این پل که با ملات آهک و گچ و پایه‌های از جنس آجر ساخته شده است طولی بیش از ۳۵۰ متر و پهنایی به اندازه ۵٫۸ متر دارد. ساختمان این پل شباهت فراوانی با ساختمان پل خواجو دارد و همانند آن دارای شاه‌نشین بوده که بر اثر سیل از بین رفته‌است. این اثر در زمان شاه سلطان حسین صفوی ساخته شده است.
موزه‌ها
ویرایش- موزه فلک‌الافلاک
موزه فلک‌الافلاک یا موزه قلعه یکی از موزه‌های مردم‌شناسی استان لرستان است. این موزه در قلعه فلک‌الافلاک قرار دارد و در دوره پهلوی با قرار دادن برخی مدارک فرهنگی فعالیت خود را آغاز کرد اما پس از انقلاب ۱۳۵۷ فعالیت آن متوقف شد. موزه پس از جنگ ایران و عراق و در سال ۱۳۶۷ فعالیت خود را از سر گرفت.
بخش مردم‌شناسی موزه قلعه در سال ۱۳۸۱ با همکاری علیرضا فرزین افتتاح شد و دارای ۱۲ سالن است که آداب و رسوم مردم لر را به نمایش می‌گذارد.
